Praktijkboek conflictcoaching

Het boek `Praktijkboek conflictcoaching` hoort bij het basisboek `Conflictcoaching, een nieuwe energiebron voor managers` (2004). In dit laatste boek beschreven de auteurs hoe conflicten in organisaties ontstaan, hoe managers conflicten kunnen hanteren en welke competenties ze daarvoor nodig hebben of moeten ontwikkelen.
Het praktijkboek bevat oefeningen die aansluiten op de theorie in het basisboek. De auteurs bieden een handreiking aan managers om hun visie op conflicten om te zetten in actie. Deel 1 gaat vooral op de eigen rol van de manager en is gericht op zelfreflectie, deel 2 gaat over visie op conflicten en deel 3 gaat over het omgaan met conflicten in het team. Het boek biedt ook nieuwe stukken theorie en inzichten en is het dus een verdieping op het basisboek. Het praktijkboek is (evenals het basisboek) vooral gericht op managers. Daarnaast is het geschikt voor adviseurs, trainers en mediators. De auteurs werken allen als coach, adviseurs, trainers en mediators.
(Jannetta van der Zee)

`Praktijkboek conflictcoaching, van visie naar praktijk` is de praktische uitwerking van `Conflictcoaching, een verruimende visie op conflicten`. Het boek wil praktijkoefeningen aanreiken voor iedereen die conflicten begeleidt.

De opbouw van het boek is als volgt.

Deel 1 richt de focus op de organisatie. De auteurs pleiten voor een positieve kijk op conflicten in een organisatie. Verschillen tussen mensen kunnen een bron van conflicten zijn, maar ook een inspiratiebron. `Alles van waarde wordt uit conflict geboren.` De auteurs pleiten voor een conflictvriendelijke organisatie, waarin conflicten niet onder het tapijt worden geschoven, maar bron zijn van ontwikkeling van medewerkers. Daarom voegen de auteurs het omgaan met conflicten als categorie toe aan het kleurendrukdenken van De Caluwé en Vermaak toe. Kleurendrukdenken is een organisatie typologie op basis van veranderingsstrategieën. Het is een nuttige aanvulling en werpt tegelijkertijd een licht op hoe bepaalde typen organisaties denken over en omgaan met conflicten.

Deel 2 is een interessant deel en richt zich op zelfkennis in conflicten: hoe zit ik in een conflict? Het geeft alle relevante onderwerpen weer, zoals: op welke manier werd er in je gezin van herkomst omgegaan met conflicten? Hoe beïnvloedt deze manier de wijze waarop je zelf nu omgaat met conflicten? Als je als kind geleerd hebt te bemiddelen tussen je ouders, heb je de neiging om als volwassene tussen anderen te bemiddelen. De rol van emoties in conflicten is groot. Vooral boosheid wordt geuit, maar de auteurs stellen dat boosheid vaak een verpakking is voor een andere emotie, zoals bijvoorbeeld angst of verdriet. Veel mensen zijn zich daar niet van bewust. Iedereen kan boos worden, maar om boos te worden op de juiste persoon, op de juiste manier, in de juiste mate, om de juiste reden en op het juiste moment... dát is de kunst! Door je emoties hun gang te laten gaan, speel je snel op de man, waardoor anderen zich snel gekwetst voelen. En dat helpt meestal niet om een conflict op te lossen. Het boek geeft tips hoe je zakelijk met conflicten kunt omgaan. In organisaties bestaat bovendien zoiets als positiemacht. Mensen die meer te zeggen hebben over anderen: managers versus medewerkers, bijvoorbeeld. Dat kan de andere partij een gevoel van machteloosheid geven of zelfs de neiging oproepen om een slachtofferrol aan te nemen. De ander is natuurlijk de oorzaak van jouw ongeluk. Het beschouwen van een conflict als een systeem kan je helpen om je eigen rol en die van anderen objectiever te bekijken. Neem verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel in het conflict als een vorm van eigenaarschap, is het devies.

Het 3e en laatste deel bevat handreikingen voor managers. Juist managers kunnen er in organisaties voor zorgen dat conflicten een bruikbaar instrument voor persoonlijke groei en organisatiegroei zijn. In een uitgebreid beschreven casus van een uit de hand gelopen conflict op het werk, worden alle escalatiefasen uitvoerig besproken. Teruggekeken wordt hoe de manager beter had kunnen handelen om escalatie te voorkomen. Erg uitvoerig, maar in zijn gedetailleerdheid leerzaam. De essentie is om met beide partijen zo vroeg mogelijk en steeds weer om de tafel te gaan zitten. Tot slot worden tips gegeven om één of twee mensen of zelfs een heel team te coachen bij conflicten.

Al met al vind ik het een nuttig boek met veel praktische handreikingen, tips en oefeningen om het eigen gedrag in conflicten te analyseren en te veranderen. Het is gelardeerd met leuke en leerzame stellingen en uitspraken.

Het boek richt zich tot managers, maar het is ook geschikt voor coaches en trainers. Managers hebben vaak last van de dubbele pet van het aansturen van medewerkers én het coachen van de ontwikkeling van medewerkers. Als er sprake is van aansturing moet je niet coachen, maar managen. Als je de ontwikkeling van medewerkers wilt coachen, is dit boek uitermate geschikt.